Zer da metafora? Termino hau ikastetxetik ezagutzen du pertsona batek. Hala ere, hainbat egoera zirela eta, jende askok hitz honen esanahia ahaztea lortu zuen. Batzuek, kontzeptu hau erabiliz, ez dute ondo ulertzen zer esan nahi duen.
Artikulu honetan metafora zer den eta zein formatan ager daitekeen esango dugu.
Zer esan nahi du metaforak?
Metafora testu literarioa da, testu bat aberatsagoa eta emozionalagoa bihurtzea ahalbidetzen duena. Metaforaren bidez objektu edo fenomeno baten eta besteen arteko antzekotasun ezkutuko alderaketa ezkutatzen da.
Adibidez, ilargiari "zeruko gazta" deitzen zaio gazta biribila, horia eta krater itxurako zuloez estalita dagoelako. Horrela, metaforen bidez, posible da objektu edo ekintza baten propietateak beste batera transferitzea.
Gainera, metaforak erabiltzeak esaldia indartzen eta argiagoa egiten laguntzen du. Batez ere poesian eta fikzioan maiz erabiltzen dira. Adibide bat honako bertso lerro hau da: "Zilarrezko korronte txiki bat dabil, isurtzen".
Argi dago ura ez dela zilarrezkoa eta, gainera, ezin duela "korritu" egin. Irudi metaforiko hain biziak ura oso garbia dela eta korrontea abiadura handian isurtzen duela ulertzeko aukera ematen dio irakurleari.
Metaforak
Metafora guztiak hainbat motatan banatuta daude:
- Zorrotza. Normalean, esanahiaren kontrako pare bat hitz besterik ez dira: hizkera sutsua, harrizko aurpegia.
- Ezabatua. Lexikoan tinko errotuta dauden metafora mota bat, ondorioz, pertsona batek jada ez dio arreta jartzen bere esanahi figuratiboari: mahaiko hanka bat, esku basoa.
- Metaforaren formula. Ezabatutako metafora motetako bat, jada ezinezkoa da bestela birformulatzea: zalantzaren harra, erlojuaren erako erakoa.
- Gehiegikeria. Objektu, fenomeno edo gertaera baten nahita gehiegikeriaren metafora: "dagoeneko milioi bat aldiz errepikatu dut", "ehuneko mila ziur nago".
Metaforak gure hizkera aberasten du eta zerbait adierazkorrago deskribatzeko aukera ematen digu. Hala ez balitz, gure hizkera "lehorra" litzateke eta ez da adierazgarria.